Skip to content

Het humaan papillomavirus (HPV) kan onder meer baarmoederhalskanker veroorzaken. Maar ook mannen kunnen kanker krijgen wanneer ze besmet raken met dit virus. Het overkwam Joost van de Ven, nota bene zelf gynaecoloog.

Het begon in december 2020. Joost van de Ven, 37 jaar en gynaecoloog in het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond, merkte opeens dat hij een zwelling had in zijn hals. „Het voelde niet pluis. Toch besloot ik af te wachten, in de hoop dat het vanzelf weg zou gaan.” In de derde week van januari liep hij toch voor de zekerheid even binnen bij een internist in het ziekenhuis. „Die zag meteen: dit is niet goed. Na een echo, biopt en een MRI-onderzoek werd besloten tot een operatie. Daarbij zijn een lymfeklier en een speekselklier verwijderd. Na analyse van het weefsel kwam de mokerslag: het was een uitzaaiing van hoofd-halskanker.”

Jonge vent
Die uitslag kwam voor Van de Ven als een donderslag bij heldere hemel. „Ik associeerde die ziekte met oudere mannen die veel rookten en dronken. Ik was een jonge vent die gezond leefde: hoe kon ik het hebben? En natuurlijk rees ook meteen de vraag: als het een uitzaaiing is, waar komt het dan vandaan?” Van de Ven werd doorverwezen naar het Radboudumc in Nijmegen, waar een expertisecentrum voor hoofd-halskanker is. Daar werd ontdekt dat de primaire tumor op de tongbasis lag. HPV was de boosdoener.

Ook bij mannen
Als gynaecoloog was Van de Ven natuurlijk bekend met dit virus, dat seksueel overdraagbaar en zeer besmettelijk is. Ieder jaar zorgt HPV ervoor dat 5500 vrouwen in Nederland een behandeling voor een voorstadium van baarmoederhalskanker moeten ondergaan. En elk jaar overlijden 450 vrouwen ten gevolge van een HPV-gerelateerde kanker, waaronder baarmoederhalskanker. Minder bekend is dat het virus ook voor mannen gevolgen kan hebben. Jaarlijks sterven in Nederland 150 mannen aan de gevolgen van HPV-gerelateerde peniskanker, anus-, hoofd- of halskanker.
Ook Van de Ven had nooit de link gelegd tussen zijn ziekte en HPV. „Ik had erover gelezen maar die kennis was weggezakt. Ook bij collega-gynaecologen wekte mijn diagnose verbazing.”

Een heftige tijd
Van de Ven beet zich vast in alles wat er over het virus en zijn ziekte te vinden was. Daarbij ontdekte hij dat HPV bij maar liefst vijf procent van alle kankers een rol speelt. Wederom een feit dat maar bij weinig mensen bekend is. Ondertussen begon zijn behandeling. „Ik kreeg in totaal 34 bestralingen aan beide kanten van mijn hals en in het gebied achterin mijn mond. Dat was heel heftig. Je slijmvliezen gaan stuk en je smaak raakt vervormd. Koffie smaakte lange tijd naar afwasmiddel. Mijn haar viel uit en ik kreeg speekselgebrek, waardoor het heel moeilijk werd om te eten en drinken: ik kon niet of nauwelijks slikken. Ik was een actief leven gewend maar kwam een groot deel van de dag mijn bed niet uit. En in de weken nadat de bestralingen klaar waren, werden alle klachten nog tien keer zo erg.”

Bewustzijn vergroten
De eerste tijd was het puur overleven voor Van de Ven. Maar toen het beter begon te gaan, besloot hij zich in te zetten voor meer bewustzijn over de gevaren van HPV. „De meeste mannen hebben hier nooit van gehoord. Maar ook vrouwen onderkennen de gevaren nog te weinig, dat zie je terug in de lage opkomst bij de screening voor baarmoederhalskanker. En hoewel meisjes sinds 2008 kunnen worden gevaccineerd tegen het virus, is de vaccinatiegraad laag. De risico’s worden echt onderschat. Vanuit de overheid of het RIVM kan daarover meer en betere informatie worden gegeven.”

Rijksvaccinatieprogramma
Vanaf 2022 wordt ook voor jongens een vaccinatie tegen HPV opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Van de Ven juicht dat toe. „Ik zou mijn zoon ook laten vaccineren. Niet alleen om de vrouwen ‘te redden’ van baarmoederhalskanker maar omdat het mogelijk ook kanker bij de man voorkomt. In de meeste gevallen ruimt het lichaam HPV zelf op maar dat gebeurt niet altijd. Het virus kan dan grote schade aanrichten en met name bij jonge mannen zijn de signalen lastig te herkennen. Ik was er gelukkig net op tijd bij maar de periode van ziek zijn en behandeling waren echt heel heftig. Als ik door het delen van mijn verhaal ook maar één geval van kanker door HPV kan helpen voorkomen, heb ik mijn doel bereikt.”
NL-NON-01691
(Tekst: Karen Jochems)

Back To Top